De desinformatie games

Je veilige (experimenteer- en ervaar)omgeving voor de spelen en uitdagingen in verband met desinformatie!

Case study: Chemtrails: science fiction of een echt gevaar?

Deze casestudy is bedoeld om de studenten bewust te maken van de verschillende aspecten van de opbouw en verspreiding van desinformatie. Ze moeten uitzoeken of een van de meest bekende samenzweringstheorieën, namelijk die van de chemtrails, al dan niet waar is. Bij het zoeken naar informatie zullen ze zowel gegevens vinden die bevestigen dat chemtrails bestaan, als gegevens die het tegendeel beweren, en dat in verschillende vormen: wetenschappelijke onderbouwde beweringen ter bevestiging of ontkenning van de complottheorie, sociale media met berichten van voor- en tegenstanders, informatie met commerciële bedoelingen, religieuze teksten...

Chemtrails:

science fiction of een echt gevaar?

Aanbevolen voor: Hogeschool- en universiteitsstudenten (wetenschappen-technologie)

Beschikbare bouwstenen: 3

Tags: environment, pollution, conspiracy theories

Bij deze een aantal nuttige tips en adviezen van de De Facto-medewerkers die de case studies hebben ontwikkeld en bewerkt:
 
Moeilijkheidsgraad

Alle case studies zijn ontworpen voor leerlingen in de 3de graad secundair onderwijs, het hoger onderwijs en het volwassenenonderwijs.

Bronnen

Elke bouwsteen van gelijk welke case study biedt een waaier aan verschillende bronnen aan, de moeilijkheidsgraad kan aangepast worden door:

  • de bronnen te controleren en de moeilijkste teksten (bv. wetenschappelijke artikelen) te vervangen door bronnen met toegankelijker taalgebruik zoals in video's of in populaire blogs;
  • het aantal bronnen waarmee gewerkt moet worden, te beperken;
  • de leerlingen toe te staan zelf op zoek te gaan naar geschikte bronnen.

    Grootte van de groep
Voel je vrij om de grootte van de groep en/of de lesmethode aan te passen om de case studie af te stemmen op de specieke noden van je leerlingen.
Taalversies
De case studies van De Facto zijn tot stand gekomen door een internationale samenwerking. Je zal merken dat de bronnen in de verschillende talen soms aanzienlijk van elkaar verschillen. Aangezien Engels de gemeenschappelijke taal vormt voor het team, is deze versie van de case study het meest volledig en actueel. Vergelijk de bronnen in je eigen taal eens met de bronnen van de basisversie wanneer je een onderwerp wil behandelen in de klas. Voel je vrij om bronnen en lesmethodes te combineren!
Hulpmiddelen
Kijk op de pagina van De Facto die gewijd is aan digitale hulpmiddelen. Deze kunnen een leerkracht helpen om doeltreffender met de case studies te werken. Het gebruik van ICT-tools kan een les over desinformatie praktischer en boeiender maken voor de leerlingen.
Tips voor docenten

Bouwsteen 3. Marketing en e-commerce van chemtrail-producten

Chemtrails als marketingstunt: voorbeelden gevonden op het internet.

Voorgestelde bronnen

1. De beste methode om geld te verdienen aan nepnieuws? Inkomsten uit advertenties
https://www.wired.com/2017/02/best-way-quash-fake-news-choke-off-ad-money/ [Indien de link niet werkt, open je hem via het webarchief]

2. INVLOED TE KOOP! Fake News Merchandising
https://medium.com/dfrlab/influence-for-sale-fake-news-merchandise-8c3a3ca758cb [Indien de link niet werkt, open je hem via het webarchief]

3. Zoekresultaten voor "Chemtrails" in de boekensectie van Amazon.com
https://www.amazon.com/s?k=Chemtrails&i=stripbooks-intl-ship&ref=nb_sb_noss_2 [Indien de link niet werkt, open je hem via het webarchief]

4. Zoekresultaten voor "Chemtrails" op Ebay
https://www.ebay.com/sch/i.html?_from=R40&_trksid=p2380057.m570.l1311.R3.TR4.TRC0.A0.H0.Xchemtra.TRS0&_nkw=chemtrails&_sacat=0 [Indien de link niet werkt, open je hem via het webarchief]

Eindtermen

De leerdoelen geven de vaardigheden weer die de leerling verondersteld wordt te ontwikkelen na het volgen van dit opleidingsonderdeel:

1. De economische redenen voor het spreiden van sommige soorten desinformatie begrijpen.

Voorgestelde lesmethoden

> Opinie vormen en argumenten formuleren (Systemische causaliteit, Gemotiveerde Cognitie, Frames en framing)
> Discussoe (Frames en Framing)
> Informatie zoeken en factchecking (Systemische causaliteit)
> Heroverwegen en reflectie (Frames en kadrering)
> Brainstormen, mindmapping (Systemische causaliteit, Gemotiveerde Cognitie)

Voorgestelde leeractiviteiten

Duur: 30'

> Wees overtuigend in je inleiding, ga expliciet in op het thema desinformatie en hoe desinformatie-ontwerpers winst proberen te slaan ten koste van de believers.

> Kies materialen met een zo eenvoudig en objectieve mogelijke stijl: begin met het gebruik van bronnen 3 en 4 zonder hierover veel commentaar te geven. Laat de studenten hierover in gesprek gaan. Geef hen daarna bronnen 1 en 2gebruiken door de groep die de samenzweringstheorie probeert te ontmantelen. De andere groep kan bronnen gebruiken die de studenten vinden op internet.

> Studenten hoeven niet in groepjes verdeeld te worden.

> Sluit af met een korte groepsdiscussie, gevolgd door een samenvatting van de docent.

De Facto pijlers

Introductie (Systemische causaliteit, Gemotiveerde Cognitie, Frames en framing)
Informatie zoeken en gebruik maken van diverse bronnen (Systemische causaliteit)
Debateren (Systemische causaliteit, Gemotiveerde Cognitie, frames en framing)
Samenvattende discussie (Systemische causaliteit)

Waarschuwing

Je hebt een onderwerp geselecteerd uit de "desinformatie Game" zone. Houd er rekening mee dat hier desinformatie, links en bronnen worden gebruikt die foutieve informatie kunnen bevatten. We doen dit om je te uit te dagen en te ondersteunen bij het ontwikkelen van vaardigheden om informatie te beoordelen en desinformatie te detecteren. Om dit doel te bereiken wordt niet aangegeven of de gebruikte informatie waar of vals is.