De desinformatie games

Je veilige (experimenteer- en ervaar)omgeving voor de spelen en uitdagingen in verband met desinformatie!

Case study: Chemtrails: science fiction of een echt gevaar?

Deze casestudy is bedoeld om de studenten bewust te maken van de verschillende aspecten van de opbouw en verspreiding van desinformatie. Ze moeten uitzoeken of een van de meest bekende samenzweringstheorieën, namelijk die van de chemtrails, al dan niet waar is. Bij het zoeken naar informatie zullen ze zowel gegevens vinden die bevestigen dat chemtrails bestaan, als gegevens die het tegendeel beweren, en dat in verschillende vormen: wetenschappelijke onderbouwde beweringen ter bevestiging of ontkenning van de complottheorie, sociale media met berichten van voor- en tegenstanders, informatie met commerciële bedoelingen, religieuze teksten...

Chemtrails:

science fiction of een echt gevaar?

Aanbevolen voor: Hogeschool- en universiteitsstudenten (wetenschappen-technologie)

Beschikbare bouwstenen: 3

Tags: environment, pollution, conspiracy theories

Bij deze een aantal nuttige tips en adviezen van de De Facto-medewerkers die de case studies hebben ontwikkeld en bewerkt:
 
Moeilijkheidsgraad

Alle case studies zijn ontworpen voor leerlingen in de 3de graad secundair onderwijs, het hoger onderwijs en het volwassenenonderwijs.

Bronnen

Elke bouwsteen van gelijk welke case study biedt een waaier aan verschillende bronnen aan, de moeilijkheidsgraad kan aangepast worden door:

  • de bronnen te controleren en de moeilijkste teksten (bv. wetenschappelijke artikelen) te vervangen door bronnen met toegankelijker taalgebruik zoals in video's of in populaire blogs;
  • het aantal bronnen waarmee gewerkt moet worden, te beperken;
  • de leerlingen toe te staan zelf op zoek te gaan naar geschikte bronnen.

    Grootte van de groep
Voel je vrij om de grootte van de groep en/of de lesmethode aan te passen om de case studie af te stemmen op de specieke noden van je leerlingen.
Taalversies
De case studies van De Facto zijn tot stand gekomen door een internationale samenwerking. Je zal merken dat de bronnen in de verschillende talen soms aanzienlijk van elkaar verschillen. Aangezien Engels de gemeenschappelijke taal vormt voor het team, is deze versie van de case study het meest volledig en actueel. Vergelijk de bronnen in je eigen taal eens met de bronnen van de basisversie wanneer je een onderwerp wil behandelen in de klas. Voel je vrij om bronnen en lesmethodes te combineren!
Hulpmiddelen
Kijk op de pagina van De Facto die gewijd is aan digitale hulpmiddelen. Deze kunnen een leerkracht helpen om doeltreffender met de case studies te werken. Het gebruik van ICT-tools kan een les over desinformatie praktischer en boeiender maken voor de leerlingen.
Tips voor docenten

Bouwsteen 2. Chemtrails en desinformatie

Er zijn tal van Facebook-pagina's die gaan over de samenzweringstheorie in verband met chemtrails. Deze pagina's verspreiden onjuiste inhouden of nieuws dat niet geverifieerd is. Het resultaat is een heus netwerk van desinformatie over chemtrails op sociale media. Deze bouwsteen toont niet alleen Facebook- en Twitter-accounts die gerelateerd zijn aan chemtrails, maar ook webpagina's die laten zien hoe hoaxen over chemtrails worden gecreëerd en ontmanteld.

Voorgestelde bronnen

1. Hoaxes op Twitter gerangschikt op argumentatie
https://hoaxy.iuni.iu.edu/ [Indien de link niet werkt, open je hem via het webarchief]

2. Hoe chemtrails te ontkrachten
http://contrailscience.com/how-to-debunk-chemtrails/m [Indien de link niet werkt, open je hem via het webarchief]

Sociale media

1. Facebook pagina van piloten die uitleg geven over de chemtrail hoax
https://www.facebook.com/PilotsExplainContrailsNotChemtrails [Indien de link niet werkt, open je hem via het webarchief]

2. #chemtrails op twitter
https://twitter.com/hashtag/chemtrails [Indien de link niet werkt, open je hem via het webarchief]

Beeld

Eindtermen

De leerdoelen geven de vaardigheden weer die de leerling verondersteld wordt te ontwikkelen na het volgen van dit opleidingsonderdeel:

1. Digitale geletterdheid van studenten uitbreiden
2. De relatie tussen een bepaalde vorm van desinformatie en het gebruik van een bepaalde sociale media kunnen beoordelen.
3. De verschillende types van desinformatie kunnen toepassen en erkennen, gebaseerd op chemtrails
4. Verwerven van methodes voor feitelijke controle en verificatie

Voorgestelde lesmethoden

> Vorm meningen en formuleer argumenten (Systemische causaliteit, Gemotiveerde Cognitie, Frames en framing)
> Discussie (Frames en Framing)
> Bron- en factchecking toepassen op een set van middelen (Systemische causaliteit)
> Heroverwegen en reflectie (Frames en kadrering)
> Brainstormen, mindmapping (Systemische causaliteit, Gemotiveerde Cognitie)

Voorgestelde leeractiviteiten

Duur: 40'

> Wees overtuigend in je inleiding; probeer een zeer scherpe en logische redenering te ontwikkelen om studenten ervan te overtuigen dat chemtrails inderdaad een samenzwering kunnen zijn.

> Kies materialen met een zo eenvoudig en objectieve mogelijke stijl: begin met het gebruik van bronnen e en 3 om zowel de wetenschap als de technologie met betrekking tot het onderwerp te introduceren. Dan laat je bron 1 gebruiken door de groep die de samenzweringstheorie probeert te ontmantelen. De andere groep kan bronnen gebruiken die de studenten vinden op internet.

> Splits de studenten op in groepen: indien mogelijk vermijd je daarbij om studenten samen te zetten waarvan je vermoedt dat ze teveel impact hebben op elkaar.

> Maak de groepjes niet te groot, zodat je er zeker van kan zijn dat iedereen de kans krijgt om een bijdrage kan leveren.

> Laat ook groepen toe die allen dezelfde opvatting hebben.

> Terwijl de studenten in groep werken, kunnen zij zelf ook beslissen om 2 subgroepen te maken die elk hun mening onderzoeken en proberen te bewijzen. Allen doen factchecking metbehulp van hetzelfde materiaal als de docent, ze gebruiken verder ook hun voorkennis over chemie/fysica, hun studieboeken en het internet.

> Elke groep zal tot een eenduidige uitleg moeten komen over hun standpunt over chemtails, namelijk of ze er als groep al dan niet in geloven en waarom.

> Een korte afsluitingsdiscussie sluit dit deel van de casestudy af, gevolgd door een samenvatting van de docent.

De Facto pijlers

Introductie (Systemische causaliteit, Gemotiveerde Cognitie, Frames en framing)
Groepswerk en groepsgesprek (Frames en Framing)
Informatie zoeken en werken met diverse bronnen (Systemische causaliteit)
Heroverwegen en reflectie (Frames en kadrering)
Debateren (Systemische causaliteit, Gemotiveerde Cognitie, frames en framing)
Brainstormen, mindmapping (Systemische causaliteit)

Bijkomend online werkmateriaal

HOAXY: een platform voor het volgen van online misinformatie
https://hoaxy.iuni.iu.edu/

Waarschuwing

Je hebt een onderwerp geselecteerd uit de "desinformatie Game" zone. Houd er rekening mee dat hier desinformatie, links en bronnen worden gebruikt die foutieve informatie kunnen bevatten. We doen dit om je te uit te dagen en te ondersteunen bij het ontwikkelen van vaardigheden om informatie te beoordelen en desinformatie te detecteren. Om dit doel te bereiken wordt niet aangegeven of de gebruikte informatie waar of vals is.