De desinformatie games
Je veilige (experimenteer- en ervaar)omgeving voor de spelen en uitdagingen in verband met desinformatie!
Case study: Verslag uitbrengen van rampen
Telkens wanneer zich een ramp voordoet, wordt naast objectieve en waarheidsgetrouwe informatie ook een enorme hoeveelheid desinformatie verspreid. Dit gebeurt volgens terugkerende patronen. In deze casestudy onderzoeken we wat goede journalistiek is, welke vormen van desinformatie steeds opnieuw worden verspreid tijdens rampen, waarom dit gebeurt en hoe we deze desinformatie kunnen herkennen.
Aanbevolen voor: Studenten hoger secundair onderwijs, Universitaire studenten, Volwassenenonderwijs
Tags: disasters, conspiracy theories, disinformation, Notre Dame fire
Bouwsteenk 1. Verslag uitbrengen van rampen: wat gebeurt er tijdens het verstrekken van informatie tijdens en na een ramp (korte en lange termijn)?
Rampen worden gemeld op officiële en erkende nieuwskanalen en op officiële websites, maar ook op sociale media. In een eerste fase is er de eerste baanbrekende nieuwsberichtgeving en in een tweede fase de berichtgeving op langere termijn. In de fase van het breaking news wordt de berichtgeving gedaan door professionele journalisten en verslaggevers (professionele journalistiek), maar ook door ooggetuigen, hulpverleners, slachtoffers of gewoon door getuigen die iets horen zeggen hebben (burgerjournalistiek). De grens tussen sensatie en informatie en tussen echte en valse informatie is dun en het nieuws zal zich in een snel tempo verspreiden. Op langere termijn zullen professionals en burgers op zoek gaan naar antwoorden en wijzen op oorzaken en veroorzakers. In dit blok wordt het proces van rampenrapportage ontdekt, uitgelegd en geanalyseerd.
Voorgestelde bronnen
1. Elementen van journalistiek:
https://www.americanpressinstitute.org/journalism-essentials/what-is-journalism/elements-journalism/ [Indien de link niet werkt, open je hem via het webarchief]
2. Verslaggeving van feiten bij rampen
http://hisz.rsoe.hu [Indien de link niet werkt, open je hem via het webarchief]
https://earthjournalism.net/resources/reporting-on-disasters [Indien de link niet werkt, open je hem via het webarchief]
3. Algemene informatie en examens van digitale desinformatie (algemene beschrijvingen van voorbeelden van desinformatie over rampenrapportage):
http://www.magazinemedia.be/wp-content/uploads/2018/12/White_paper-fake-news_EN.pdf [Indien de link niet werkt, open je hem via het webarchief]
https://www.rand.org/pubs/perspectives/PE198.html [Indien de link niet werkt, open je hem via het webarchief]
https://propaganda.mediaeducationlab.com (lesson plan) [Indien de link niet werkt, open je hem via het webarchief]
4. Foutieve verbanden en verkeerd geïnterpreteerde inhoud (specifieke voorbeelden van onmiddellijke en korte termijn desinformatie over rampenrapportage):
https://yaleglobal.yale.edu/content/chasing-disaster-risks-fast-furious-or-fake-news [Indien de link niet werkt, open je hem via het webarchief]
https://observers.france24.com/en/20190416-debunked-france-fake-news-notre-dame-fire-paris [Indien de link niet werkt, open je hem via het webarchief]
5. Inhoud van de complottheorieën (specifieke voorbeelden van onmiddellijke en kortetermijnverslagen van desinformatie over rampen):
https://codastory.com/news/islamophobic-fake-news-explodes-after-notre-dame/ [Indien de link niet werkt, open je hem via het webarchief]
6. Hoaxes (specifieke voorbeelden van onmiddellijke en korte termijn desinformatie over rampenrapportage):
https://glean.info/notre-dame-fire-highlights-problems-of-fighting-fake-news/ [Indien de link niet werkt, open je hem via het webarchief]
7. ideologiegerelateerde inhoud (specifieke voorbeelden van directe en korte termijn desinformatie over rampenrapportage):
https://www.reuters.com/article/us-eu-election-disinformation/who-burned-notre-dame-brussels-goes-after-fake-news-as-eu-election-nears-idUSKCN1SM0LQ [Indien de link niet werkt, open je hem via het webarchief]
8. Gebruik van sociale media voor het verspreiden van vals nieuws (specifieke voorbeelden van directe en korte termijn desinformatie over rampenberichten).
https://www.dhs.gov/sites/default/files/publications/SMWG_Countering-False-Info-Social-Media-Disasters-Emergencies_Mar2018-508.pdf [Indien de link niet werkt, open je hem via het webarchief]
Eindtermen
De leerdoelen geven de vaardigheden weer die de leerling verondersteld wordt te ontwikkelen na het volgen van dit opleidingsonderdeel:
1. Inventariseren, samenvatten en herkennen van de verschillen tussen feiten, overtuigingen, meningen, interpretaties (kennis en begrip).
2. Bepalen van het proces van verslaggeving van rampen (wie, wanneer, hoe, hoe en waarom) in relatie tot de kwaliteit van de inhoud van de rapportage.
3. Selecteren van de meest betrouwbare informatie
4. Controleren van de betrouwbaarheid van de inhoud van het rapport met betrekking tot verschillende factoren (de timing, de bron, de boodschap, enz.)
5. Verzamelen informatie over de feiten (wanneer, waar, wie, wat, wat, hoe...)
6. Verzamelen de feiten in een infographic.
7. Bewustworden van mis- en desinformatie in het algemeen
Voorgestelde lesmethoden
Hier vind je een lijst van methodes die je kan gebruiken bij dit deel van de casestudie. Je kan deze methodes naar eigen wens en context aanpassen.
> Ijsbreker met de hele groep ==>> interactie tussen leraar en student: popcorn-methode (antwoorden worden willekeurig aangebracht)
> Klasgesprek==> interactie tussen leraar en student: over welke ramp, aanslag of incident herinner jij je nog de verslaggeving en het moment waarop je de informatie kreeg?
> Klasgesprek ==> interactie tussen leraar en student: de studenten proberen zich te herinneren van wie/welke informatieverstrekker ze de informatie over de ramp, aanslag of incident vernomen hebben.
> Klasgesprek ==> interactie tussen docent en student: studenten reflecteren op de betrouwbaarheid van de inhoud van verslaggeving op officiële nieuwssites en sociale media.
> Literatuuronderzoek ==> individuele opdracht: studenten zoeken het verschil op tussen een feit, een overtuiging, een mening en een interpretatie + vergelijken voorbeelden hiervan op officiële en sociale media sites.
> Het resultaat in kaart brengen ==> geschreven verslag: studenten genereren en stellen een tijdlijn en bijbehorende infonographic op over het proces van het melden en verslaan van een ramp of een ernstig feit.
> Het resultaat in kaart brengen ==> mondeling verslag: vergelijk de gegenereerde tijdlijn en infonographic met de rapportage van een andere ramp (dan de Notre Dame brand).
Voorgestelde leeractiviteiten
> IJsbreker: beschrijf een ramp die je je herinnert en vertel aan de klas waar je was en wat je op dat moment aan het doen was. Geef ook aan hoe je de informatie vernam.
> Buzz sessie: Informatie opzoeken over de Notre Dame brand en het vergelijken van timing, inhoud en soort berichtgevers (journalisten/omstaanders/experten/andere) die je vindt via officiële nieuwssites en via social media sites.
> Voorafgaande begripsvorming: geef aan welke informatie, op welk tijdstip en door wie gebracht, je aandacht het meest trok en het meest betrouwbaar aanvoelde voor je.
> Voorafgaande begripsvorming: formuleer wat is het verschil is tussen een feit, een overtuiging, een mening en een interpretatie?
> Gebruik van videofragmenten en artikelen van Internet over de Notre Dame brand, om het verschil tussen feiten, overtuigingen, meningen en interpretaties te illustreren.
> Deel en link in groepjes van maximaal 4 studenten de gevonden feiten over de Notre Dame brand.
> Maak een infographic over de feiten over de Notre Dame brand, in groepjes van maximaal 4 studenten.
> Presenteer en controleer je bevindingen met de andere groepen.
De Facto pijlers
Gemotiveerde cognitie: in deze casestudie wordt duidelijk dat de manier waarop, waarom en door wie de informatie over een ramp wordt gemeld, van invloed is op de perceptie van het publiek en de lezer.
Systemische causaliteit: de werkelijke oorzaken van de ramp zijn niet altijd direct zichtbaar en duidelijk. De casus laat zien hoe snel men gelooft in direct zichtbare waarnemingen.
Frames en framing: de casestudie laat zien dat, afhankelijk van wat mensen willen lezen en wat ze willen geloven dat de oorzaak van een ramp is, ze specifieke bronnen zullen raadplegen.
Nadruk en gelijkwaardigheid: Het is duidelijk dat informatie over rampen soms opzettelijk slechts bepaalde aspecten benadrukt of opzettelijk focust op de overeenkomst met andere rampen. De resultaten van dit soort framing komen ook aan bod in deze casestudie.
Bijkomend online werkmateriaal
Mentimeter of een andere tool voor interactieve enquête
Waarschuwing
Je hebt een onderwerp geselecteerd uit de "desinformatie Game" zone. Houd er rekening mee dat hier desinformatie, links en bronnen worden gebruikt die foutieve informatie kunnen bevatten. We doen dit om je te uit te dagen en te ondersteunen bij het ontwikkelen van vaardigheden om informatie te beoordelen en desinformatie te detecteren. Om dit doel te bereiken wordt niet aangegeven of de gebruikte informatie waar of vals is.