Case study: De verplichte vaccinatie
Vaccinatie is een onderwerp van groot maatschappelijk belang. We leven langer en gezonder, o.a. dankzij medisch onderzoek en innovatie. Vaccinatie is een van de belangrijkste pijlers van de volksgezondheid, maar soms zijn mensen ook bang voor de gevolgen van een vaccinatie. Toch zijn heel wat landen zijn een aantal vaccins verplicht. Maken mensen zich terecht zorgen over de gevolgen van vaccinatie? Hoe vinden we er waarheidsgetrouwe informatie over, en wat is deze waarheid dan? Wat zijn de keuzes die we hebben - als individu en als samenleving? Hoe kunnen we ervoor zorgen dat we een correct geïnformeerd worden zodat we ons een terechte mening kunnen vormen?
Aanbevolen voor: Secundair onderwijs 16+, Hoger en Universitair onderwijs, Volwasseneneducatie
Tags: vaccines, healthcare, conspiracy theories, disinformation, eradicated diseases, herd immunity, religious beliefs
Bouwsteen 2. Religieuze overtuiging en vaccinaties
Kunnen vaccins compatibel zijn met religieuze overtuigingen? We verdiepen ons in de kwestie van persoonlijke vrijheid tegenover het algemeen belang en bespreken hoe persoonlijke keuzes kunnen leiden tot nadelige gevolgen voor anderen. De vraag die we stellen is, of en in welke mate vaccinatie verplicht moet worden gesteld. Deze bouwsteen omvat ook een aantal een aantal foutieve interpretaties en identificeert de werkelijke en valse beweringen over de positie die de belangrijkste religies in Europa innemen ten aanzien van vaccinatie.
Voorgestelde bronnen
Teksten (je ziet een korte beschrijving van de inhouden van Engelstalige sites. Je kan gelijkaardige Nederlandstalige sites zoeken indien gewenst. Zoek via Google, met zoektermen die overeenstemmen met de titels hieronder, naar Nederlandstalige sites indien je daar de voorkeur aan geeft)
1. Een website die volledig gewijd is aan vaccins. Voorbeelden van vaccinatiemogelijkheden die worden bepaald door religieuze overtuigingen. Paus Francis lanceert een polio-vaccinatie campagne terwijl paus Leo XII stelde dat "wie zich laat vaccineren, ophoudt een kind van God te zijn. Pokken zijn een oordeel van God, de vaccinatie is een beproeving richting de hemel". De katholieke kerk en de vaccins:
https://vaxopedia.org/2018/04/04/the-catholic-church-and-vaccines/ [Indien de link niet werkt, open je hem via het webarchief]
2. Voorbeelden van religieuze argumenten met betrekking tot vaccinatie:
https://www.historyofvaccines.org/content/blog/religion-vaccination-confusion [Indien de link niet werkt, open je hem via het webarchief]
3. Verklaring van Dakar over vaccinatie (Islam). De bron bevat een formeel document, met citaten uit de Koran die worden geïnterpreteerd als zijnde geschikt voor preventieve vaccinatie.
https://afro.who.int/sites/default/files/2017-09/Religious%20Leaders%20Declaration.pdf [Indien de link niet werkt, open je hem via het webarchief]
4. Voorbeelden van de effecten van anti-vaccinatie bij religieuze groeperingen. De bron bevat een levendig voorbeeld van antivaccinatie gedrag dat gedreven wordt door religieuze overtuigingen en samenzweringstheorieën, met een significant negatieve sociale impact:
https://www.nytimes.com/2019/05/14/nyregion/measles-vaccine-orthodox-jews.html [Indien de link niet werkt, open je hem via het webarchief]
5. Tekst en statistische grafieken over de compatibiliteit van vaccins en religieuze overtuigingen: https://ec.europa.eu/health/sites/health/files/vaccination/docs/2018_vaccine_confidence_en.pdf [Indien de link niet werkt, open je hem via het webarchief]
(p. 19 en volgende; tabel p. 26, grafieken p. 30-33)
Eindtermen
De leerdoelen geven de vaardigheden weer die de leerling verondersteld wordt te ontwikkelen na het volgen van dit opleidingsonderdeel:
1. De student kan de aard van religieuze overtuigingen identificeren en begrijpen.
2. De student kan de meest populaire geloofsovertuigingen in de regio/Europa opnoemen.
3. De student bespreekt hoe religieuze overtuigingen vorm geven aan de persoonlijke keuze.
4. De student kan de relevantie van geloofsovertuigingen beoordelen voor de feiten en informatie in verband met de case study.
5. De student begrijpt en is in staat om religieuze implicaties bespreken (bv. vaccins zijn niet halal, bevatten elementen van varkensvlees, enz).
Voorgestelde lesmethoden
> Debat (informeel) door studenten in de klas
> Gebruik van diagrammen, tabellen, grafieken/afbeeldingen en tabellen en grafieken door instructeur
> Teamwork en samenwerking
> Brainstormen
> Feiten en gebeurtenissen onderzoeken
> Debriefing
> Zelfevaluatie
> Broncontrole en feitencontrole
> Online informatie zoeken
Voorgestelde leeractiviteiten
> Introduceer het onderwerp van religieuze overtuigingen als een van de factoren die de meningen over vaccins beïnvloeden.
> Verdeel de klas in groepen en laat ze informatie verzamelen over religieuze geloofsbelijdenissen met betrekking tot vaccinatie en ga brainstormen. Elke groep moet zich een idee vormen over wat de officiële positie van de betreffende religie is. Bespreek de implicaties van religieuze overtuigingen op vaccinatie, gebaseerd op de bronnen #3, 4, 5, 5.
> Vraag de leerlingen om twee/drie groepen te vormen en te onderzoeken welke de belangrijkste overtuigingen zijn die implicaties hebben voor vaccins binnen de drie grote religies - jodendom, christendom en islam. Verkorte lijst van verschillen in de houding tegenover vaccins tussen het christendom en de islam (gebaseerd op bronnen #1, 2, 3).
> Verdeel je in groepjes, bereid je voor en debat over: 1) vaccinatie is tegen Gods wil vs 2) vaccinatie is "een kostbare ontdekking die een nieuwe reden zou moeten zijn voor menselijke dankbaarheid voor almacht" of 3) het is moreel verantwoord om geaborteerd foetaal weefsel te gebruiken vs. 4) het is immoreel om geaborteerd foetaal weefsel te gebruiken (beide discussieformules zijn beschikbaar (beide versies zijn gebaseerd op bron #1).
> Laat elke groep een paar overtuigingen presenteren die vaccinatie ondersteunen of zich ertegen verzetten. Bespreek de aard van de bronnen die verband houden met religieuze overtuigingen - hebben leerlingen bijvoorbeeld een fragment uit de Bijbel zelf gelezen of iemands interpretatie ervan vertrouwd?
> Vat de discussie samen door te wijzen op de gemeenschappelijke kenmerken van dergelijke overtuigingen met betrekking tot vaccinatie (zoals het feit dat geen van hen gebaseerd is op medische studies of onderzoek). Debriefing.
> Analyseer en bespreek de inhoud van afbeelding #6. Controleer de feiten. Deconstrueer de bron. Probeer te achterhalen of en hoe deze gemanipuleerd is.
De Facto pijlers
Link naar Gemotiveerde Cognitie: Vraag leerlingen na te denken over en te discussiëren over de rol van religieuze leiders bij aannemen van een houding. Moedig hen aan om na te denken over, en voorbeelden te delen (niet noodzakelijkerwijs gerelateerd aan vaccins) waar prominente religieuze figuren een openbaar standpunt hebben ingenomen en hebben geprobeerd om invloed uit te oefenen op een zaak.
Link naar framing en frames: Bespreek hoe geloofssystemen kunnen leiden tot een overtuiging. Baseer je op het voorbeeld van de orthodoxe Joden die zich bedreigd voelen door vaccins.
Waarschuwing
Je hebt een onderwerp geselecteerd uit de "desinformatie Game" zone. Houd er rekening mee dat hier desinformatie, links en bronnen worden gebruikt die foutieve informatie kunnen bevatten. We doen dit om je te uit te dagen en te ondersteunen bij het ontwikkelen van vaardigheden om informatie te beoordelen en desinformatie te detecteren. Om dit doel te bereiken wordt niet aangegeven of de gebruikte informatie waar of vals is.