Pigułki wiedzy: To całe jedzenie
Ludzie, tak jak każdy gatunek żyjący na ziemi potrzebują żywności aby przetrwać. Żywność dostarcza składników odżywczych, takich jak węglowodany, aminokwasy, błonnik, kwasy tłuszczowe, witaminy i minerały. Od początku człowiek polował aby zdobyć żywność, zbierał ją, gotował na różne sposoby. Nauczył się również konserwować ją w celu przedłuzenia jej przydatności do spożycia. Hodował zarówno zwierzęta jak i rośliny w sposób selektywny, aby poprawić niektóre ich właściwości. Jednocześnie smak, osobiste preferencje, dostęp do żywności i jej koszt to czynniki, które wpływają na to, co jemy i jak jemy. To studium przypadku dotyczy zagadnień związanych z produkcją i konsumpcją żywności, takich jak: zdrowe odżywianie i lecznicze właścicwości jedzenia, superfoods, żywność organiczna, fast food'y i żywność modyfikowana genetycznie(GMO). Przyjmujemy różne perspektywy - od indywidualnych wyborów po globalne konsekwencje uprawy żywności.
To całe jedzenie
Polecane dla: Dorośli, Uczniowie liceum, Uczniowie +16, Studenci , Osoby dorosłe
Tagi: Produkcja jedzenia, Economia, Środowisko, Zrównoważony rozwój, Zdrowie, osobiste wybory, diety
Pigułki wiedzy 5. Niedostatek żywności, cena i głód: ujęcie globalne
Obecnie na naszej planecie żyje ponad 7,7 miliarda ludzi, a do 2060 r. liczba ta przekroczy 10 miliardów. Aby wyżywić taką ilość ludzi, musielibyśmy albo radykalnie zmienić nasze spożycie albo produkcję żywności- bardzo możliwe, że jedno i drugie. Z ograniczonymi zasobami, zarówno gruntów jak i wody, postęp naukowy w dziedzinie GMO otworzył zupełnie nowe możliwości poprawy żywienia ludzkości. Jednocześnie produkcja i popyt na ekologiczną żywność gwałtownie rosną, a żywność organiczną można teraz znaleźć w prawie każdym supermarkecie. Te dwa trendy wydają się być ze sobą sprzeczne, ale czy tak jest naprawdę? Sprawdźmy globalne konsekwencje tych trendów w produkcji i konsumpcji żywności.
Rekomendowane źródła
Artykuły
1. Dlaczego żywność ekologiczna jest droższa?.
http://ekologia.modr.pl/faq/70-dlaczego-zywnosc-ekologiczna-jest-drozsza [Otwórz z webarchive jeśli link nie działa lub jest uszkodzony]
2. Słono płacimy za ekologię. Zobacz, dlaczego biożywność jest az tak droga
https://forsal.pl/artykuly/796439,ceny-biozywnosci-zobacz-dlaczego-ekologiczne-produkty-sa-tak-drogie.html [Otwórz z webarchive jeśli link nie działa lub jest uszkodzony]
3. Żywnośćmodyfikowana genetycznie-za i przeciw
http://www.wszechnica-zywieniowa.sggw.pl/Prezentacje/modyfikowana_malepszy.pdf [Otwórz z webarchive jeśli link nie działa lub jest uszkodzony]
4. Tanie czy drogie? Dwa różne oblicza modnego "eko życia" w Polsce
https://innpoland.pl/154467,czy-zycie-eko-jest-drogie-tak-oszczedzisz-na-ekologicznych-produktach [Otwórz z webarchive jeśli link nie działa lub jest uszkodzony]
5. Produkcja ekologiczna a konwencjonalna
https://jemyeko.com/produkcja-ekologiczna-a-konwencjonalna/ [Otwórz z webarchive jeśli link nie działa lub jest uszkodzony]
6. Ekożywność czy ekościema? Fakty i mity na temat żywności ekologicznej i rolnictwa ekologicznego
https://www.totylkoteoria.pl/2019/11/rolnictwo-ekologiczne-zywnosc-ekologiczna-bio.html [Otwórz z webarchive jeśli link nie działa lub jest uszkodzony]
7. Głód na świecie a obietnice zwolenników GMO
http://globalnepoludnie.pl/Glod-na-swiecie-a-obietnice [Otwórz z webarchive jeśli link nie działa lub jest uszkodzony]
8. Czy żywność genetycznie modyfikowana jest zdrowa?
https://mozgi.pl/czy-zywnosc-genetycznie-modyfikowana-jest-zdrowa-6687 [Otwórz z webarchive jeśli link nie działa lub jest uszkodzony]
9. ONZ: Rolnictwo ekologiczne może podwoić produkcję żywności w biednych krajach
https://zielonewiadomosci.pl/zw/rolnictwo-ekologiczne-moze-podwoic-produkcje-zywnosci-w-biednych-krajach/ [Otwórz z webarchive jeśli link nie działa lub jest uszkodzony]
10. Wpływ upraw GMO na ekonomikę gospodarstw rolnych, środowisko i stosunki społeczne
https://www.upwr.edu.pl/p/ogloszenia/2013/01/gmo_wplyw_upraw.pdf [Otwórz z webarchive jeśli link nie działa lub jest uszkodzony]
11. GMO zagraża europejskiemu rolnictwu?
https://www.forbes.pl/wiadomosci/gmo-zagraza-europejskiemu-rolnictwu/qvdhsch [Otwórz z webarchive jeśli link nie działa lub jest uszkodzony]
12. Żywność ekologiczna zamiast genetycznie zmodyfikowanej
http://icppc.pl/index.php/pl/artykuly/23-publikacje-icppc/282-zywnosc-ekologiczna-zamiast-genetycznie-zmodyfikowanej.html [Otwórz z webarchive jeśli link nie działa lub jest uszkodzony]
13. Zrównoważona produkcja rolnicza w systemie umożliwiającym trwały wzrost produkcji i bezpieczeństwo dla środowiska
https://www.ppr.pl/ekologia/rolnictwo-ekologiczne/zrownowazona-produkcja-rolnicza-w-systemie-umozliwiajacym-trwaly-wzrost-produkcji-i-bezpieczenstwo-dla-srodowiska-96778 [Otwórz z webarchive jeśli link nie działa lub jest uszkodzony]
Publikacje naukowe
1. Wpływ rolnictwa ekologicznego na środowisko w koncepcji rozwoju zrównoważonego
Wideo
1. Wpływ hodowli zwierząt na naszą planetę

2. Ekologiczna uprawa zbóż
3. Obfite plony ekologiczne, fakty czy mity? Wizyta w Eko Farmie Świętokrzyskiej Łukasza i Karola Gębki
4. Czy to wlasnie jest ekologiczne jedzenie?
Efekty uczenia się
1. Uczeń będzie w stanie zrozumieć i wyjaśnić globalne problemy związane z produkcją żywności organicznej i produkcją żywności opartej na GMO.
2. Uczeń będzie w stanie omówić, w jaki sposób wzrost liczby ludności i niedobór zasobów stanowią wyzwanie dla światowej podaży żywności, wliczając to wpływ na jej cenę.
3. Uczeń będzie w stanie omówić kwestie środowiskowe związane z produkcją żywności, w tym żywności organicznej i opartej na GMO.
4. Uczeń będzie w stanie przedstawić argumenty (i wykazać ich zrozumienie) każdej ze stron debaty.
5. Uczeń będzie w stanie zrozumieć i podać przykłady wpływu motywowanego poznania na opinie i charakter ram.
6. Uczeń będzie w stanie wyjaśnić jak rozpoznać uprzedzenia w tekstach i filmach.
Rekomendowane metody nauczania
>Wyszukiwanie informacji online
>Praca w grupach i dyskusja
>Debata i omówienie obu stanowisk za pomocą dowodów
>Burza mózgów
>Sprawdzanie źródeł i faktów
Rekomendowane zajęcia edukacyjne
>Na początku spotkania przedstaw globalną perspektywę debaty. To niezwykle ważne, aby uczniowie byli świadomi, że ich praca będzie dotyczyła globalnego rozwoju i światowych problemów. Osobiste preferencje muszą zostać odłożone na bok. Globalne problemy dotyczące żywności organicznej i opartej na GMO obejmą wzrost liczebności populacji, popyt na żywność, ograniczenia w dostawach żywności, implikacje i rozwiązania prezentowane w ramach ostatnich trendów zmierzających w kierunku żywności ekologicznej i GMO, ceny, potrzeb odżywczych, zmian klimatycznych, zrównoważonego rozwoju.
>Upewnij się, że wszyscy uczniowie znają podstawowe pojęcia i rozumieją złożoność debaty. Podkreśl, że nie istnieje obecnie naukowy konsensus, co do jednego sposobu radzenia sobie z tymi globalnymi wyzwaniami.
>Rozpocznij szybką rundę deklaracji dotyczących preferencji uczniów. Jest bardzo prawdopodobne, że opierając się na osobistych opiniach niektórzy będą „za” GMO, inni „za” żywnością organiczną. W oparciu o zadeklarowane stanowiska, podziel klasę na dwie grupy.
>Poproś każdą z grup o zapoznanie się z udostępnionymi materiałami. Pozwól im wybrać kolejność.
>Każda z grup notuje kluczowe ustalenia i dowody na poparcie swojego stanowiska oraz dowody przeciwstawiające się stanowisku drugiej grupy. Podkreśl, że robienie notek i budowanie struktury dowodów w dokładny sposób jest ważne, jeśli ktoś chce przedstawić spójne i solidne stanowisko na dany temat.
>Pozwól na płynność w grupach. Poinstruuj uczniów na początku i przypomnij im kilka razy w trakcie pracy, że mogą zmieniać swoją grupę w oparciu o fakty i argumenty, które znajdą w udostępnionych materiałach. Jako nauczyciel zwróć uwagę na ruchy między grupami i pamiętaj, aby wspomnieć o tym później- dlaczego ludzie zmieniają swoje grupy, które argumenty były na tyle silne, że zmusiły ich do zmiany zdania.
>Poproś obie grupy o krótką prezentację swoich ustaleń. Wymień argumenty za i przeciw dla każdego stanowiska. Zmuś uczniów, aby znaleźli porozumienie. Ważne jest, aby ponownie podkreślić właściwości przyczynowości systemowej tej debaty. Szukaj rozsądnego kompromisu i opieraj decyzje oraz proponowane rozwiązania na faktach.
>Omów, co według uczniów, czyni dowód silnym, a co czyni go słabym. Omów cechy argumentów, które decydują o ich większym wpływie na opinie. Czy są to argumenty, które mają więcej wspólnego z nauką, pasją/emocjami, polityką, pożytkiem publicznym czy indywidualnymi preferencjami?
>Przedyskutuj czy prawdopodobne jest, aby „uzgodnione porozumienie” wyglądało inaczej w różnych krajach lub regionach? Dlaczego? Czy możemy mówić o ramach w tym przypadku? Jak możemy je zdefiniować?
>Wyjaśnij, czym jest sprawdzanie faktów i źródeł. Podziel klasę na dwie grupy (można zachować oryginalny podział lub pomieszać uczniów w oparciu o zaobserwowaną dynamikę grupy). Poproś każdą grupę o ponowną ocenę 2 zestawów materiałów ( odpowiednio #2, #4 i #6 , #10). Każda z grup powinna krótko przedstawić swoje ustalenia. Omów wyniki. Zdefiniuj i omów, czym jest stronniczość i sposoby jak można ją rozpoznać. Korzystając z informacji z ostatniego ćwiczenia na temat uprzedzeń zaangażuj całą klasę w szybką oceną filmu #2. Oceń wideo pod kątem stronniczości.
>Omów możliwe konsekwencje celowego wprowadzania w błąd i dezinformacji dotyczące tej globalnej debaty.
Filary DeFacto
Odwołanie do ram i framingu, motywowanego poznania: Poinstruuj uczniów, aby spojrzeli na materiał #8.2 i przejrzeli komentarze pod artykułem. Poproś ich, aby je przestudiowali, ocenili poglądy (należy pogrupować opinie podobne do siebie) i stworzyli listę czynników, które wpływają na te opinie. To byłyby rzeczywiste argumenty stojące za każdym komentarze, a to działanie zwraca uwagę na argumenty i czynniki, które są najczęściej przywoływane w komentarzach. Omów, które wydają się odnosić największy sukces. Co jest przesłanką tego sukcesu? Czy te dowody są w jakiś sposób stereotypowe? Czy takich „można się spodziewać”? Czy uczniowie mogą ocenić czy większość komentarzy można przypisać ramom czy też debata jest autentyczną, konstruktywną i otwartą rozmową?
Odwołanie do ram i framingu: Jak opisano w działaniach, sprawdź, czy „uzgodnione” rozwiązanie lub ścieżka rozwoju mogą różnić się w zależności od kraju lub regionu? Czy mówimy tutaj o ramach? Co je definiuje?
Odwołanie do przyczynowości systemowej: Wyjaśnij czym jest przyczynowość systemowa. Poproś uczniów, aby zastanowili się i omówili czy globalna rozmowa na temat żywności organicznej i opartej na GMO wykazuje właściwości problemu, który mieści się w ramach przyczynowości systemowej.
Ostrzeżenie
Wybrałeś grę "Dezinformacja". Informujemy, że w niniejszych zasobach znajdują sie linki zawierające dezinformację. Obecność takich materiałów ma pomóc w nabyciu umiejętności wykrywania dezinformacji. Aby osiągnąc ten cel, żaden z linków nie został oznaczony jako prawdziwy lub nieprawdziwy.