Case study: Verslag uitbrengen van rampen
Telkens wanneer zich een ramp voordoet, wordt naast objectieve en waarheidsgetrouwe informatie ook een enorme hoeveelheid desinformatie verspreid. Dit gebeurt volgens terugkerende patronen. In deze casestudy onderzoeken we wat goede journalistiek is, welke vormen van desinformatie steeds opnieuw worden verspreid tijdens rampen, waarom dit gebeurt en hoe we deze desinformatie kunnen herkennen.
Aanbevolen voor: Studenten hoger secundair onderwijs, Universitaire studenten, Volwassenenonderwijs
Tags: disasters, conspiracy theories, disinformation, Notre Dame fire
Bouwsteen 5. De Notre Dame: Kritische, weloverwogen en mediagewijze analyse van de berichtgeving over rampen
Wanneer zich een ramp voordoet, wil iedereen antwoord krijgen op de vragen wat, waarom, hoe, waar en wie bij de ramp betrokken is. In dit onderdeel ligt de focus op detectie van mis- en desinformatie en het vinden van betrouwbare informatie: welke websites rapporteren objectieve en betrouwbare meldingen van een ramp en hoe kan de authenticiteit van deze websites worden gecontroleerd. In geval van twijfel leren we hoe we fact checkers, inverse image searches en het detecteren van valse profielen, kunnen gebruiken. In een laatste opdracht analyseert elke student een specifiek geval van verslaggeving van een ramp en het produceren en verspreiden van mis- en desinformatie.
Voorgestelde bronnen
1. Een specifiek feit ontkrachten
https://religionunplugged.com/news/2019/4/16/our-8-takeaways-on-the-notre-dame-fire [Indien de link niet werkt, open je hem via het webarchief]
https://observers.france24.com/en/20190416-debunked-france-fake-news-notre-dame-fire-paris [Indien de link niet werkt, open je hem via het webarchief]
https://www.poynter.org/fact-checking/2019/why-fact-checkers-couldnt-contain-misinformation-about-the-notre-dame-fire/ [Indien de link niet werkt, open je hem via het webarchief]
2. Verslaggeving over natuurrampen
2.1. Melding van orkanen:
https://www.poynter.org/fact-checking/2019/a-quick-guide-to-avoiding-hoaxes-and-false-news-about-dorian-or-any-other-hurricane/ [Indien de link niet werkt, open je hem via het webarchief]
2.2. Meldingen van overstromingen:
https://www.bbc.com/news/world-asia-india-45245999 [Indien de link niet werkt, open je hem via het webarchief]
3. Verslaglegging over menselijke rampen
3.1. Rapportage van de brand in het Amazonegebied:
https://www.poynter.org/media-news/fact-checking/ [Indien de link niet werkt, open je hem via het webarchief]
3.2. Verslaggeving van schietpartijen:
https://www.poynter.org/reporting-editing/2019/dont-be-the-one-spreading-false-news-about-mass-shootings-here-are-some-tips-from-fact-checkers/ [Indien de link niet werkt, open je hem via het webarchief]
(Het toevoegen van links aan deze lijst maakt deel uit van de opdracht in dit blok)

Eindtermen
De leerdoelen geven de vaardigheden weer die de leerling verondersteld wordt te ontwikkelen na het volgen van dit opleidingsonderdeel:
1. Bepalen hoe je betrouwbare informatie kunt vinden (tijdens rampen)
2. Verkenning van de elementen van betrouwbare informatie (tijdens rampen).
3. Integreren van toepassingen om te kunnen beslissen of al dan niet betrouwbare informatie wordt gedeeld.
4. Onderkennen welke feiten en beschuldigingen en vermoedens vaak worden hergebruikt bij totaal verschillende rampen en hoe je mensen online kunt waarschuwen.
5. Ontwerpen van een betrouwbaar, direct, kort en langdurig nieuwsbericht over (de Notre-Dame) een ramp met op het internet bestaande informatie.
6. Oordelen over de waarheidsgetrouwheid van de informatie met behulp van alle technieken die je hebt geleerd.
7. Bepalen van betrouwbare informatie
Voorgestelde lesmethoden
> Gebruik van tekst, audio, visuals en video's ==> groepsopdracht: het ontdekken van technieken die gebruikt worden om mis- en desinformatie te creëren.
> Gespreksgroepen ==> probleem oplossen en verduidelijken: de redenen identificeren waarom er mis- en desinformatie over de Notre Dame brand wordt gegenereerd en verspreid.
> Individuele opdracht ==> individuele zoek- en leesopdracht: bepalen en oefenen van de meest bruikbare techniek om een specifieke vraag over betrouwbaarheid van informatie over de Notre Dame brand op te lossen.
> Gaming en simulatie: groepsopdracht: ontwerp een deels valse en deels ware verslaggeving over een ramp, en bepaal een verspreidingsstrategie.
> Gaming en simulatie: word een datadetective door de ware en valse informatie te detecteren in de verslagen die door je collega's worden aangemaakt.
> Presentatie ==> mondeling verslag: presentaties van de bevindingen
Voorgestelde leeractiviteiten
> Groepsproject :
- betrouwbare informatie verzamelen en selecteren (tekst, foto's, video's)
- kies de informatie die je wilt delen: verwijder alle informatie (tekst, foto's, video's) waarover je om welke reden dan ook twijfelt.
- Maak een geschreven, gesproken en beeldverslag met alleen werkelijke (correcte) informatie.
> Presentatie van de resultaten
De Facto pijlers
Gemotiveerde cognitie: het vergelijken van hoe, waarom en door wie de informatie over een ramp wordt gerapporteerd, heeft een effect op de perceptie van het publiek.
Systemische causaliteit: de werkelijke oorzaken van de ramp zijn niet altijd direct zichtbaar en duidelijk. Hier leer je hoe gemakkelijk mensen direct waarneembare waarnemingen geloven.
Frames en framing: dit onderdeel laat zien dat, afhankelijk van wat mensen willen lezen en wat ze willen geloven over de oorzaken van een ramp, ze specifieke bronnen zullen raadplegen.
Nadruk en gelijkwaardigheid: Desinformatie over een ramp benadrukt doelbewust slechts bepaalde aspecten.
Bijkomend online werkmateriaal
Mentimeter of een andere tool voor interactieve enquête
Presentatiesoftware
Waarschuwing
Je hebt een onderwerp geselecteerd uit de "desinformatie Game" zone. Houd er rekening mee dat hier desinformatie, links en bronnen worden gebruikt die foutieve informatie kunnen bevatten. We doen dit om je te uit te dagen en te ondersteunen bij het ontwikkelen van vaardigheden om informatie te beoordelen en desinformatie te detecteren. Om dit doel te bereiken wordt niet aangegeven of de gebruikte informatie waar of vals is.